Phân tích nghệ thuật trào phúng trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng – Bài làm 1
Tác giả Vũ Trọng Phụng (1912-1939) quê ở Hà Nội được nhà văn Ngô Tất Tố nhận định là nhà văn sinh ra trong gia đình “ nghèo truyền kiếp”. Khi nhắc tới Vũ Trọng Phụng người ta lại nghĩ ngay tới con người đi đầu theo nghệ thuật trào phúng.trong số các tác phẩm trào phúng thì “ Xuân Tóc Đỏ “ là một cái tên không thể không xướng lên. Và đoạn trích cực kì xuất sắc “hạnh phúc của một tang gia”là một ví dụ điển hình cho nghệ thuật trào phúng… Đọc đoạn trích, chúng ta có thể cười tới chảy nước mắt, cười một cách thoải mái nhưng chính tại đoạn trích này mà chúng ta lại nhận ra những hàm ý sâu sắc của tác giả và cũng cảm thấy thật sự bi ai cho một xã hội cũ đầy giả dối, lừa lọc và toan tính giữa con người với con người. Giữa cái giao thoa của văn hóa những cái xấu lại bắt đầu nảy mầm và manh nha trong đời sống của nhân dân.
Trào phúng là cách mà tác giả đưa ra các tình huống hay chi tiết gây cười, khiến cho độc giả khiến cho độc giả có thể cười một cách thả ga. Nhưng đằng sau tiếng cười ấy là một sự mỉa mai chua chát .Có thể đó là những mâu thuẫn về hình thức và nội dung, cũng có khi là giữa hiện tượng được phơi bày và bản chất của nó. Các nhà trào phúng là phải tìm được những mâu thuẫn ấy rồi đưa vào trong những tác phẩm của mình và mâu thuẫn của mình càng đáng cười để phê phán, lên án xã hội cũ nát.
Dưới ngòi bút của ông vua phóng sự đất Bắc, hình ảnh của một xã hội đã được thu nhỏ và thể hiện cực kì rõ nét trong tác phẩm của ông. Sự trào phúng bắt nguồn từ nhan đề của mở đầu đoạn trích, ngay từ tiêu đề của tác phẩm chúng ta đã thấy được cái sự trái ngang ấy. Trong một đám tang, đáng lẽ mọi người phải đau khổ, buồn bã thì ở đây, mọi người lại cảm thấy vui vẻ, trái với lẽ thường hay sao? Thế nhưng không. Trong xã hội thời kì phức tạp ấy, nhà văn đã tập trung xây dựng hình ảnh của nhân vật Xuân tóc đỏ bằng phương pháp hiện thực chủ nghĩa xã hội.
Trong “ số đỏ” thì Xuân tóc đỏ là một kẻ lưu manh, ngoài đầu đường xó chợ chỉ toàn nhặt bóng làm nghề nhưng với sự lanh lợi và ranh mãnh của mình thì Xuân bắt đầu tiếp xúc xã hội thượng lưu, Xuân còn nhiều rụt rè, bỡ ngỡ. Sau này, nhờ vào việc dâm đãng với bà phó Đoan mà y đã có thể bước chân vào thế giới này chỉ nhờ những mánh lừa lọc hết người này tới người khác.
Xã hội thượng lưu thời bấy giờ chỉ là cái tên do những kẻ không biết quý trọng thời gian và lao động tạo ra thôi, là một xã hộ thối tha và bịp bợm. Xuân đã phát huy tất cả bản tính vốn có của mình, như cờ gặp gió, như cá gặp nước. Rõ ràng, đời Xuân thật là “số đỏ”.
Tang gia ở đây là một đám tang người thân nào đó trong gia đình đã mất người trong gia đình lẽ ra phải buồn bã, đau thương. Thế nhưng mọi thứ lại đi ngược lại giá trị vốn có của nó. Mọi người lại hạnh phúc và cảm thấy sung sướng mọi thứ đều có sự mâu thuẫn. Mâu thuẫn ấy được tác giả khuếch đại lên để lên án, phê phán xã hội chạy theo vật chất mà quên đi tình cảm của con người với nhau.
Tác giả đã tập trung miêu tả niềm vui của những người trong gia đình. Cả gia đình đang rất vui vẻ vì cả nhà đã chờ đợi, hi vọng vào cái chết của cụ cố tổ từ rất lâu rồi và cho tới hôm nay, một cách vô tình của Xuân tóc đỏ mà điều ước ấy đã trở thành sự thực. Vì thế mà tác giả đã mở đầu đoạn trích bằng một câu văn rất sâu cay và đầy đau đớn “ 3 hôm sau ông già chết thật” vì tất cả mọi người đều mong nhận được khối tài sản được chia. Cụ cố Hồng có niềm vui rất lạ, dù chỉ mới 50 tuổi nhưng chỉ thích được gọi là cụ cố, chỉ mong mình được già. Vì vậy, cụ cố Hồng rất mong bố chết để được lên ngôi thành cố tổ. Khi ai nấy hỏi gì cố Hồng cũng đều trả lời "Biết rồi, khổ lắm, nói mãi". Trong lúc tang gia bối rối, ông con trai cả lặp đi lặp lại câu nói trên đến 1872 lần. Đã bao nhiêu lần cố Hồng tập dượt khóc trước gương chờ ngày bố chết để thiên hạ phải trầm trồ khen rằng con trai lớn đã già đến thế kia kìa. Chỉ để nghe 1 câu nói ấy, cố Hồng sẵn sàng chờ cho bố chết.
Phải kể đến đó là vợ chồng Văn Minh và ông Typn. Ông Typn sung sướng vì nhân dịp chết của cụ tổ được tung ra mốt tang táo bạo, để báo chí Bắc Nam đến đưa tin,. Vợ chồng Văn Mình coi ngày chết của cụ tổ như 1 sàn diễn, 1 dịp để quảng bá, để làm ăn kinh tế
Ngoài ra, người hạnh phúc tiếp theo phải kể đến đó là cô Tuyết. Trước ngày cụ chết, Tuyết bị lộ thông tin là hẹn giai ra nhà nghỉ. Cả gia đình đang lo tin cô Tuyết hư hỏng loang ra khắp thành phố, đang lúng túng, bối rối thì cụ chết thật. Họ đã biến cái bối rối của cô Tuyết thành cái bối rối của tang gia. Trong tang gia này Tuyết cũng ăn mặc từ cái áo hở trong hở ngoài đến cái mũ mấn xinh xinh để chứng minh cho thiên hạ thấy rằng Tuyết mới mất nửa chữ trinh. Khuôn mặt Tuyết cứ ngây thơ, buồn lãng mạn. Cứ tưởng Tuyết buồn cho người quá cố nhưng cô đang buồn như sự hờn giận: Sao nhà có việc quan trọng thế này mà người tình mãi chẳng đến.
Và cuối cùng ta cũng không thể bỏ qua một người hạnh phúc khác đó là cậu Tú Tân. Cậu mong ngày cụ chết để được chụp ảnh bởi cái máy ảnh bấy lâu nay chưa có cơ hội để dùng. Cậu Tú Tân trổ tài, lăng xăng như 1 nhà đạo diễn,
Mọi người ai cũng đang bối rối nhưng lại bối rối để tổ chức 1 đám tang thật thịnh soạn, thật lịch sự mà không phải bối rối với người đã mất. Nhưng có lẽ người hạnh phúc nhất trong này đó là ông Phán mọc sừng. Ông Phán không ngờ rằng cái đôi sừng vô hình của mình lại đáng giá đến vậy.
Những hình ảnh và chi tiết trong tác phẩm mà nghệ thuật trào phúng đã đạt đến đỉnh cao. Mọi người như đang diễn vai của mình thật chuẩn nhưng đằng sau đó là biết bao tính toán Trong một gia đình toàn những con người ruột thịt với nhau mà lại đối xử như vậy thì thử hỏi cả xã hội này sẽ trở nên như thế nào.qua đây càng nhấn mạnh và khẳng định nghệ thuật tròa phúng cũng như tài năng của Vũ Trong Phụng.
Phân tích nghệ thuật trào phúng trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng – Bài làm 2
Số đỏ là cuốn tiểu thuyết trào phúng được viết theo khuynh hướng hiện thực chủ nghĩa. Tác phẩm đã phát huy cao độ tài năng châm biếm, đả kích sắc sảo của Vũ Trọng Phụng. Khối căm ghét của ông đối với xã hội thối nát không còn là một lời chửi rủa tuyệt vọng nữa mà nổ ra thành một trận cười sảng khoái, có sức công phá mạnh mẽ tung vào giữa những cái lố bịch, kệch cỡm của xã hội đương thời.
Dưới ngòi bút kì tài của Vũ Trọng Phụng, chương nào, đoạn nào cũng thú vị, hấp dẫn như một màn hài kịch trọn vẹn. Đặc biệt nhất là chương Hạnh phúc của một tang gia.
Ý nghĩa châm biếm gửi cả trong cái tên của chương truyện. Một gia đình có tang, thậm chí đại tang ắt phải tiếc thương, sầu não đến bực nào, ấy vậy mà lại hạnh phúc?! Mới nghe có vẻ ngược đời nhưng suy ngẫm kĩ trong hoàn cảnh cụ thể của gia đình này thì điều ấy lại chận thực, hợp lí.
Ở đám tang cụ Tổ, ai cũng vui như tết con cháu, cháu chắt, họ hàng thân thích, người quen biết.,, cũng thấy đây là một dịp may hiếm cổ để mình thỏa mãn một nguyện vọng, hay một ý đồ nào đó.
Vũ Trọng Phụng vạch rõ chân tướng nhố nhăng, lố bịch của những hạng người mang danh là thượng lựu, quý phái, văn minh tân tiến nhưng thực chất là những cặn bã, quái thai của cái xã hội dở Tây dở ta buổi ấy.
Trong chương này, tác giả đã xây dựng thành công một tình huống điển hình để bộc lộ những tính cách đặc sắc. Trước hết phải nói đến thái độ của những kẻ có quan hệ ruột rà với cụ Tổ.
Cái chết của cụ chẳng làm cho đứa con, dứa cháu nào tiếc thương bởi đã từ lâu, họ mong cụ chết cho nhanh để chia gia tài. Ngược lại, cái chết của cụ đã đem đến cho họ một niềm vui to lớn không che giấu nổi – một hạnh phúc: Cái chết đã làm cho nhiều người sung sướng lắm. Bọn con cháu vô tâm cũng vui sướng thỏa thích… Người ta tưng bừng vui vẻ đi đưa giấy cáo phổ, gọi phường kèn, thuê xe đám tang… Tang gia ai cũng vui vẻ cả…
Cậu Tú Tân, cháu nội cụ Tổ rất hào hứng, phấn khởi vì cậu có dịp trổ tài và sử dụng mấy cái máy ảnh mà mãi cậu không được dùng đến. Vợ Vãn Minh (cháu dâu) mừng rỡ vì sẽ dược mặc đồ xô gai tân thời và đội cái mũ mẩn trắng viền đen… để quáng cáo cho một kiểu đồ tang mới lạ.
Còn người con trai của cụ Tổ sung sướng vì một lý do khác lớn hơn. Cụ Cố Hồng mơ màng đến cái lúc cụ mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu để cho thiên hạ bình phẩm, ngợi khen úi kìa, con giai nhớn đã già đến thế kìa kìa.
Văn Minh (cháu nội), đã từng du học tận bên Tây bao năm, về nước không có nổi một mảnh bằng, chỉ nhăm nhăm nghĩ tới chuyện chia gia tài thì thích thú ra mặt vì cái chúc thư kia đã vào thời kì thực hành chứ không còn là lý thuyết viển vông nữa. Riêng người cháu rể (Phán mọc sừng) thì khấp khởi, sướng rơn trong bụng vì đã được bố vợ nói nhỏ vào tai rằng sẽ chia thêm một sổ tiền vài trăm nghìn đồng. Chính ông không ngờ ràng giá trị đôi sừng hươu vô hình trên đầu ông ta mà lại to đến thế! Không khí của đám ma là không khí của một ngày hội. Đây cũng chính là mâu thuẫn trào phúng gây cười ra nước mắt, xuyên suốt hoạt cảnh này.
Đám ma rất to, to chưa từng thấy ở đất Hà Thành xưa nay. Có đủ cả kiệu bát cống, lợn quay… đi lọng, vài ba trăm câu đối, bức trướng, vòng hoa phúng điếu, vài trăm người đi đưa nghiêm nghị thành kính đi sát ngay sau linh cữu cụ Tổ trong đủ thứ tiếng kèn huyên náo kèn Ta, kèn Tây, kèn Tàu, có cả âm thanh chói tại, rộn rã của lốc bốc xoảng và bu-xích…
Đám ma trở thành dịp may hiếm có để trưng bày và quảng cáo các mốt quần áo Âu hóa mới nhất của tiệm may vợ chồng Văn Minh – sản phẩm độc đáo của nhà thiết kế mĩ thuật Typhono. Đó là cô Tuyết với bộ y phục ngây thơ khá hở hàng với nét mặt cố tạo một vẻ buồn lãng mạn, rất đúng mốt một nhà đám, khiến cho bao nhiêu vị khách đàn ông khi trông thấy làn da trắng thập thò trong làn ảo voan trên cánh tay và ngực Tuyết phải xúc động còn hơn nghe tiếng kèn đám ma. Đó là bộ đồ tang đã được cách tân của vợ Văn Minh làm cho mọi người phải xuýt xoa, trầm trồ…
Ngoài những thân nhân của người quá cố phải nói đến dám bạn bè, quan khách của tang chủ, những kẻ đi đưa đám không phải để chia buồn mà cố khoe các thứ huy chương, mề đay đeo đầy ngực và các kiểu râu ria tân thời nhất. Hoặc là đám phụ nữ quí phái, đám giai thanh gái lịch đang đeo đuổi, học đòi phong trào Âu hóa, vừa, đi đưa ma vừa cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, hẹn hò nhau… Và mỉa mai thay, họ làm tất cả những điều đó bàng vẻ mặt buồn rầu của những người đi đưa ma .Điều đó chứng tỏ họ hoàn toàn dửng dưng với người chết, tất cả đều thản nhiên, vui vẻ và dối trá.
Người dân hai bên đường đổ xô ra xem đám ma như xem một sự lạ. Đám ma to đến nỗi những người trong tang gia cảm thấy hết sức sung sướng và hàng phố nhốn nháo cả lên khen đám ma to. Nhà văn. lạnh lùng bình luận: Đám ma to tát có thể làm cho người chết nằm trong quan tài củng phải mỉm cười sung sướng, nếu không gật gù cái đầu. Thật là mỉa mai, chua chát!
Đắng sau cái phô trương, cố làm ra vẻ long trọng, danh giá ấy là sự rởm đời đến mức lố lăng, là thói háo danh vô lí, của bọn người giàu sang, hãnh tiến và vượt lên tất cả là thói đạo đức giả, tự lí(a mình và lừa người mà xã hội thời ấy mặc nhiên công nhận.
Song song với việc mô tả hình thức đám ma với đủ các nghi thức trọng thể, Vũ Trọng Phụng không quên đi sâu thể hiện, phanh phui mặt trái của nó. Ngòi bút sắc sảo của nhà văn trưng lên liên tiếp những bức biếm họa trước mắt người đọc, để rồi giúp người đọc nhận ra rằng cái đám ma to tát ấy chỉ thiếu một cái duy nhất mà cũng quan trọng nhất của đám ma – đó là tình người. Thiếu lòng thương tiếc chân thành đối với người đã khuất thì tất cả những hình thức lòe loẹt, om sòm kia đều trở thành vô nghĩa, thành trò cười cho thiên hạ. Những kẻ có mặt trong đám ma giông nhau ở chỗ đều giả dối và vô đạo đức.
Xuân Tóc Đỏ xuất hiện, đẩy sự lố lăng, dị hợm của đám ma cụ Tố lên tới đỉnh cao. Hắn chọn đúng lúc để có mặt, trước sự chú ý của mây trăm con người và gây ân tượng mạnh với hai vòng hoa đồ sộ, sáu chiếc xe kéo sang trọng và một đám sư, cùng loại sư của báo gõ mõ. Điều này khiến cho cụ Phán bà càng thêm sung sướng: giá không có món ấy thì là thiếu chưa được to, may mà ông Xuân đã nghĩ hộ tôi, và cô Tuyết người yêu của hắn cũng phải cảm động mà liếc mắt đưa tình với hắn.
Mấy chi tiết đặc tả cảnh hạ huyệt càng mỉa mai, trào phúng. Nó được dàn dựng như một vở kịch mà bàn tay đạo diễn quá ư lộ liễu, trắng trợn. Cậu Tú Tân bắt từng người phải chông gậy, gục đầu, cong lưng, lau mắt… để cậu chụp ảnh, trong khi bạn hữu của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả mà chụp để cho ảnh khỏi giống nhau. Chất bi hài của cảnh khiến người đọc cười ra nước mắt. Chỉ có một tiếng khóc lớn nhất bật lên là của ông Phán mọc sừng. Ông oặt người đi, khóc mãi không thôi và tiếng khóc của ông thật đặc biệt: Hứt! Hứt! Hứt!… Ông thương cho người đã khuất chăng? Không phải! Ông đang đóng kịch trước mặt mọi người. Thực ra ông ta rất mừng vì cụ Tổ chết và ông được chia phần khá nhiều, kể cả cái giá của bộ sừng mà vợ ông đã cắm lên đầu ông. Miệng khóc, tay ông dúi nhanh vào tay Xuân Tóc Đỏ tờ bạc năm đồng gấp làm tư để trả công hắn đã gọi ông là Phán mọc sừng trước người nhà vợ. Và cũng nhờ đó mà ông có thêm được món tiền lớn.
Qua chương Hạnh phúc của một tang gia, Vũ Trọng Phụng bộc lộ xuất sắc tài kể chuyện của mình. Bút pháp của Vũ Trọng Phụng giỏi ở chỗ phóng đại mà như không phóng đại, làm cho mọi việc đều như thật và hơn thật. Ồng chú ý đến các mâu thuẫn giữa hiện tượng và bản chất, khai thác triệt để nhằm gây nên những tràng cười có ý nghĩa phê phán sâu sắc. Cảnh đám ma hiện ra như một màn hài kịch sinh động hay như một bức biếm họa khổng lồ và chi tiết về cái xã hội tự cho là thượng lưu, sang trọng ở Hà Nội thời đó đang phơi bày tất cả cái bản chất lố lăng và đồi bại của nó.
Phân tích nghệ thuật trào phúng trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia của Vũ Trọng Phụng – Bài làm 3
Tác giả Vũ Trọng Phụng (1912-1939) quê ở Hà Nội được nhà văn Ngô Tất Tố nhận định là nhà văn sinh ra trong gia đình “ nghèo truyền kiếp”. ông được coi là một trong những người đi đầu theo nghệ thuật trào phúng. Điều mà ít tác giả thời bấy giờ có thể làm được. Nổi bật trong số các tác phẩm của ông là “Xuân tóc đỏ” với đoạn trích cực kì xuất sắc “hạnh phúc của một tang gia”. Chỉ với một đoạn văn ngắn nhưng ở đây, nghệ thuật trào phúng đã được tác giả sử dụng lên tới đỉnh cao. Đọc đoạn trích, chúng ta có thể cười tới chảy nước mắt, cười một cách thoải mái. Thế nhưng, cũng chính tại đoạn trích này mà chúng ta lại nhận ra những hàm ý sâu sắc của tác giả và cũng cảm thấy thật sự bi ai cho một xã hội cũ đầy giả dối, lừa lọc và toan tính giữa con người với con người.
Như chúng ta đã được biết, nghệ thuật trào phúng là nghệ thuật gây cười với những tiếng cười trào phúng khi có những mâu thuẫn đáng cười. Có thể đó là những mâu thuẫn về hình thức và nội dung, cũng có khi là giữa hiện tượng được phơi bày và bản chất của nó. Và nhiệm vụ của một nhà trào phúng là phải tìm được những mâu thuẫn ấy rồi đưa vào trong những tác phẩm của mình để làm cho mâu thuẫn của mình cảng đáng cười để phê phán, lên án xã hội cũ nát. Và cũng có thể nói, dưới ngòi bút của ông vua phóng sự đất Bắc, hình ảnh của một xã hội đã được thu nhỏ và thể hiện cực kì rõ nét trong tác phẩm của ông. Mở đầu đoạn trích, ngay từ tiêu đề của tác phẩm chúng ta đã thấy được cái sự trái ngang ấy. trong một đám tang, đáng lẽ mọi người phải đau khổ, buồn bã thì ở đây, mọi người lại cảm thấy vui vẻ. đó chẳng phải là rất trái với lẽ thường hay sao? Thế nhưng không. Trong xã hội thời kì phức tạp ấy, nhà văn đã tập trung xây dựng hình ảnh của nhân vật Xuân tóc đỏ bằng phương pháp hiện thực chủ nghĩa xã hội.
Xuân tóc đỏ là một kẻ lưu manh, ngoài đầu đường xó chợ chỉ toàn nhặt bóng làm nghề. Y là một kẻ rất ranh mãnh, hoạt ngôn. Lúc bắt đầu tiếp xúc xã hội thượng lưu, Xuân còn nhiều rụt rè, bỡ ngỡ. Vì thế, sau này, nhờ vào việc dâm đãng với bà phó Đoan mà y đã có thể bước chân vào thế giới này chỉ nhờ những mánh lừa lọc hết người này tới người khác. Qua đó có thể thấy xã hội thượng lưu thời bấy giờ chỉ là cái tên do những kẻ không biết quý trọng thời gian và lao động tạo ra thôi. Đây là một xã hộ thối tha và bịp bợm. vì vậy, Xuân đã phát huy tất cả bản tính vốn có của mình. Hắn ở trong xã hội này như cờ gặp gió, như cá gặp nước. Rõ rang, đời Xuân thật là “số đỏ”. Mở đầu tác phẩm là tiêu đề đoạn trích “hạnh phúc của một tang gia”.
Tang gia ở đây là một đám tang người thân nào đó trong gia đình đã mất. đáng lẽ khi có những sự kiện như vậy, người trong gia đình phải buồn bã, đau thương. Thế nhưng mọi thứ lại đi ngược lại giá trị vốn có của nó. Mọi người lại hạnh phúc và cảm thấy sung sướng. có ai trong tang gia lại hạnh phúc bao giờ? Như vậy, rõ rang mọi thứ đều có sự mâu thuẫn. Cái mẫu thuẫn ấy được tác giả khuếch đại lên để lên án, phê phán xã hội chạy theo vật chất mà quên đi tình cảm của con người với nhau. Và để chứng minh cho nhan đề “ hạnh phúc của một tang gia”, tác giả dã tập trung miêu tả niềm vui của những người trong gia đình. Cả gia đình đang rất vui vẻ vì cả nhà đã chờ đợi, hi vọng vào cái chết của cụ cố tổ từ rất lâu rồi và cho tới hôm nay, vì có sự tác động một cách vô tình của Xuân tóc đỏ mà điều ước ấy đã trở thành sự thực. đã biết bao lần, gia đình tưởng cụ cố Hồng mất mà lại bị mừng hụt. Vì thế mà tác giả đã mở đầu đoạn trích bằng một câu văn rất sâu cay và đầy đau đớn “ 3 hôm sau ông già chết thật” chỉ vì tất cả mọi người đều mong nhận được khối tài sản được chia kia bởi chỉ khi cụ cố mất thì những điều di chúc đã viết trên giấy mới có thể trở thành sự thực. đầu tiên chúng ta phải kể tới cụ cố Hồng. cụ cố Hồng có niềm vui rất lạ. Cụ cố Hồng có niềm vui rất lạ: dù chỉ mới 50 tuổi nhưng chi thích được gọi là cụ cố, chỉ mong mình được già. Vì vậy, cụ cố Hồng rất mong bố chết để được lên ngôi thành cố tổ. Khi ai nấy hỏi gì cố Hồng cũng đều trả lời "Biết rồi, khổ lắm, nói mãi". Trong lúc tang gia bối rối, ông con trai cả lặp đi lặp lại câu nói trên đến 1872 lần. Đã bao nhiêu lần cố Hồng tập dượt khóc trước gương chờ ngày bố chết để thiên hạ phải trầm trồ khen rằng con trai lớn đã già đến thế kia kìa. Chỉ để nghe 1 câu nói ấy, cố Hồng sẵn sàng chờ cho bố chết.
Người tiếp theo mà ta phải kể đến đó là vợ chồng Văn Minh và ông Typn. Ông Typn sung sướng vì nhân dịp chết của cụ tổ được tung ra mốt tang táo bạo, để báo chí Bắc Nam đến đưa tin, để những tầng lớp danh giá sử dụng mốt tang của mình. Vợ chồng Văn Mình coi ngày chết của cụ tổ như 1 sàn diễn, 1 dịp để quảng bá, để làm ăn kinh tế cho nên cũng sung sướng vô cùng. Ngoài ra, người hạnh phúc tiếp theo phải kể đến đó là cô Tuyết. Trước ngày cụ chết, Tuyết bị lộ thông tin là hẹn giai ra nhà nghỉ. Cả gia đình đang lo tin cô Tuyết hư hỏng loang ra khắp thành phố, đang lúng túng, bối rối thì cụ chết thật. Và thế là họ đã biến cái bối rối của cô Tuyết thành cái bối rối của tang gia. Nhân dịp này, Tuyết cũng ăn mặc từ cái áo hở trong hở ngoài đến cái mũ mấn xinh xinh để chứng minh cho thiên hạ thấy rằng Tuyết mới mất nửa chữ trinh. Khuôn mặt Tuyết cứ ngây thơ, buồn vô cùng. Cứ tưởng Tuyết buồn cho người quá cố nhưng kì thực cô đang buồn như sự hờn giận: Sao nhà có việc quan trọng thế này mà người tình mãi chẳng đến. Ta cũng không thể bỏ qua một người hạnh phúc khác đó là cậu Tú Tân. Cậu mong ngày cụ chết để được thực hành, để được chụp ảnh bởi cái máy ảnh bấy lâu nay chưa có cơ hội để dùng. Hôm ấy Tú Tân trổ tài, lăng xăng như 1 nhà đạo diễn, cáu kỉnh quắt nhặng hết lên. Rõ ràng gia đình này ai cũng đang bối rối nhưng lại bối rối để tổ chức 1 đám tang thật thịnh soạn, thật lịch sự mà không phải bối rối với người đã mất. Nhưng có lẽ người hạnh phúc nhất trong t/p này đó là ông Phán mọc sừng. Dù không biết rằng cái chết của cụ cố tổ đem lại được cho mình bao nhiêu đồng, nhưng ông Phán không ngờ rằng cái đôi sừng vô hình của mình lại đáng giá đến vậy.
Thế đấy, trong một gia đình toàn những con người ruột thịt với nhau mà lại đối xử như vạy thì thử hỏi cả xã hội này sẽ trở nên như thế nào? Đó đã được phản ánh hết sức rõ nét qua ngòi bút của tác giả thể hiện cái nhìn đầy châm chọc đối với xã hội học đòi thời kì bấy giờ.
